قرارداد فرانشیز (فرانچایز)

یکی از قراردادهای مربوط به حقوق مالکیت فکری، قراردادهای فرانچایز یا همان قرارداد بهره برداری از علامت تجاری می باشد. با توجه به اینکه این قرارداد، در دسته ی قراردادهای نوپا

 این روزها بستن قراردادکاری من جمله قرارداد فرانشیز در تجارت، برای طرفین قرارداد مزایای زیادی دارد. به همین دلیل در حال حاضر به عنوان یکی از قالب های اصلی و مهم قراردادی در سطح ملی و بین المللی مورد توجه قرار می‌گیرد.

شما به عنوان صاحب یک کسب و کار بزرگ و کلان که در حال حاضر برندتان شناخته شده است، می‌توانید به جای افتتاح یک شعبه جدید، با بستن قراردادی به نام «قرارداد فرانشیز» به یک شرکت و سازمان دیگر این حق را بدهید تا محصولات و یا خدمات شما را تحت نظارت خودتان به فروش برسانند.

با این کار، شرکت فرانشیز گیرنده (شرکتی که حق امتیاز شما را دریافت کرده است)، این حق را دارد که در ازای پرداخت مبلغی، از لوگو، شعار تبلیغاتی، نرم افزارها، ابزارهای دیجیتال مارکتینگ، سیستم کسب و کار، راهنمای عملیاتی و به طور کلی هر چیزی که مرتبط با کسب و کار شما است، استفاده کند.

در قرارداد فرانشیز (فرانچایز) (به فرانسوی: Franchise) یا حق امتیاز، طرفین قرارداد که به آنها فرانشیزدهنده و فرانشیزگیرنده گفته می‌شود، تعهد می‌کنند تا در ازای مبلغی مشخص خدمات و محصولات فرانشیزدهنده توسط فرانشیزگیرنده به فروش برسد.

شرکت‌های بزرگ معمولاً عمل واگذاری حق امتیاز خود را که اصطلاحاً به آن فرانشیزینگ گفته می‌شود، با هدف افزایش توزیع محصولات و ارائه خدمات خود انجام می‌دهند. با این کار دیگر آنها نیاز ندارند که سرمایه‌های کلانی را خرج راه اندازی یک شعبه جدید کنند، بلکه می‌توانند با استفاده از سرمایه سایر شرکت‌ها سبب توسعه و رونق کسب و کار خود شوند.

قرارداد فرانشیز یا حق امتیازعنوانی است که بر پایه آن به یک شرکت اختیار داده می‌شود که تولیدات یا فراورده‌های شرکت دیگر را بفروشد و در برابر آن مبلغی دریافت کند که به این مبلغ، مبلغ فرانشیز می‌گویند.

فرانشیز یک شبکه ارتباطی میان کسب و کارهای مستقل کوچک می‌باشد که به هر یک از این کسب و کارهای کوچک اجازه می‌دهد که تحت یک نام بازرگانی مشترک و یک هویت فعالیت کنند و همگی از یک متد موفق بازاریابی است. یک سیستم بازاریابی که هدف آن ایجاد یک تصویر درباره فراورده‌ها یا خدمات یک شرکت در ذهن مشتری می‌باشد. در واقع این امر روشی برای تعریف فراورده‌ها یا خدمات است به گونه‌ای که نیازهای مشتری را برآورده کند.

در عمل فرنچایز دقیقاً یک استراتژی کسب و کار است برای جذب و نگهداری مشتری، نه بیشتر نه کمتر. یک سیستم بازاریابی است که هدف آن ایجاد یک تصویر درباره محصولات یا خدمات یک شرکت در ذهن مشتری می‌باشد، در حقیقت یک روش است برای تعریف محصولات یا خدمات به طوری که نیازهای مشتری را براورده می کند.

قرارداد اعطای نمایندگی (فرانشیز) از حیث ماهیت به اقسام گوناگونی تقسیم می شود که از جمله آنها می‌توان به فرانشیز تولیدی، توزیعی و خدماتی اشاره کرد. در ادامه به بررسی این نوع قراردادها می پردازیم:

قرارداد فرانشیز تولیدی:

در قرارداد فرانشیز تولیدی، فرانشیزدهنده به فرانشیزگیرنده، دانش فنی و تکنولوژی لازم برای تولید یک محصول خاص را که بعداً تحت نام و علامت تجاری او به فروش خواهد رسید، اعطا می کند.

در برخی موارد حتی ممکن است گیرنده، مجوز استفاده از اطلاعات محرمانه تجاری یا تکنولوژی موضوع اختراع را نیز از اعطاکننده به دست آورد یا حتی مورد آموزش قرار گرفته و اطلاعات مربوط به بازاریابی، توزیع و خدمات رسانی محصولات تولیدی را نیز تحصیل کند.

بسیاری از شرکت های چندمیلتی که از یک یا چند علامت تجاری معروف برخوردار هستند و هزینه های مربوط به تولید کالا، در کشوری که در آن مستقر هستند، بالا است، از این قالب خاص قراردادی استفاده می‌کنند تا محصولات خود را در کشورهایی که هزینه های کمتری برای آنها در پی دارد، تولید کنند.

قرارداد فرانشیز توزیعی:

در مورد قرارداد فرانشیز توزیعی باید گفت که در این قراردادها، فرانشیزگیرنده مطابق الزامات یک سیستم توزیعی، به توزیع و فروش محصولاتی می پردازد که ممکن است توسط فرانشیزدهنده تولید شده باشد که از آن به فرانشیز تولیدی – توزیعی یاد می شود.

در این توافق، امتیازدهنده، خود با تولید محصولات، آنها را به واسطه شبکه فرانشیز، به بازار عرضه می کند.

در مقابل ممکن است فرانشیزدهنده خود تولیدکننده محصولات توزیعی نباشد بلکه محصولات دیگران را خریداری کرده و در شبکه فرانشیز به واسطه گیرندگان امتیاز، به جریان تجاری بازار می سپارد.

قرارداد فرانشیز خدماتی:

در نهایت به موجب قرارداد فرانشیز خدماتی، فرانشیزگیرنده حق ارایه خدماتی تحت نشان های تجاری امتیازدهنده را به دست می آورد.

گفتنی است خرید حق امتیاز یا فرانشیز، فرصتی برای افراد مهیا می کند تا در مکانی که مایل به فعالیت هستند، با اخذ یک قرارداد توافقی تحت نام یک برند فعالیت کنند.

در نهایت باید گفت که قرارداد فرانشیز یا خرید حق امتیاز، از پیچیده ترین قراردادها در دنیای تجارت است که مفاد این قرارداد نباید مغایرتی با قوانین داشته باشد و باید طبق قوانین همه اطلاعات از جمله چگونگی انجام کار و ریسک های پیش رو، در اختیار خریدار قرار گیرد.

همچنین در قرارداد فرانشیز باید موارد مهمی از جمله مقدار هزینه ها، استفاده از علامت تجاری، چگونگی قطع قرارداد و… قید شود.

 

همانطور که بارها گفتیم، این نوع قراردادها هم برای فروشنده امتیاز و هم برای خریدار آن مزیت‌های زیادی به همراه دارد. وجود همین مزیت‌ها سبب شده است که محبوبیت قراردادهای فرانشیزی در بین کسب و کارها روز به روز بیشتر شود. در اینجا به چند مورد از مهمترین و برجسته‌ترین مزیت‌های این قراردادها پرداخته ایم:

1.     کسب و کارها امنیت پیدا می‌کنند.

همانطور که همه ما می‌دانیم، ورود به بازار و حوزه تجارت ریسک‌های زیادی دارد. بستن قرارداد فرانچایز تا حد قابل توجهی این ریسک را کاهش می‌دهد. شرکت‌هایی که حق امتیاز شرکت‌های بزرگ و معروف را خریداری می‌کنند، در واقع برای کسب و کار خود یک بستر امن و مطمئن ایجاد کرده‌اند.

این بستر امن به این دلیل ایجاد می‌شود که فرانشیزگیرنده از روش‌های آزمایش شده‌ای که از طرف صاحبان برند اعلام می‌شود، برای موفقیت کسب و کار خود استفاده می‌کند. این روش‌ها قبلاً بارها تست شده‌اند و در موفقیت آمیز بودن آنها هیچ تردیدی وجود ندارد.

2.     از روش‌هایی استفاده می‌شود که اثبات شده‌اند.

اگر می‌خواهید کسب و کارتان را توسعه دهید و به آن رونق ببخشید، باید به 4 ویژگی مهم توجه کنید. اول از همه اینکه از یک سیستم معین و مشخص پیروی کنید. سپس برای کسب و کار خود یک برند تجاری مناسب انتخاب کنید. ویژگی بعدی داشتن پشتیبانی ابتدایی و در نهایت برخورداری از پشتیبانی مستمر و دائمی است. این مراحل باید یکبار و برای همیشه بین طرفین قرارداد طی شود.

3.     فعالیت تجاری قابل پیش‌بینی خواهد بود.

این قرارداد به شما کمک می‌کند تا با خریدهای عمده، هزینه‌های عملیاتی کسب و کار خود را به میزان قابل توجهی کاهش دهید. علاوه بر این، شرکت فرانشیزگیرنده با بکارگیری از روش‌ها و تجربه‌هایی که از قبل بارها آزمایش شده‌اند، به نتیجه خواهد رسید.

ناگفته نماند که موفقیت فرانشیزگیرنده در گرو پیروی از اصول و قوانین سیستم تعیین شده فرانشیزدهنده است. در غیر اینصورت نمی‌تواند موفقیت خود را تضمین کند.

4.     میزان هزینه‌های بازاریابی کاهش می‌یابد.

بلافاصله بعد از عقد قرارداد فرانشیز، کسب و کار شما از حالت مستقل خارج شده و هر دو طرف باید به صورت اشتراکی فعالیت داشته‌باشند. این مسئله ممکن است برای خیلی از خریداران فرانشیز خوشایند نباشد. اما باید بگوییم که یکی از مهمترین امتیازاتی که در این حالت نصیب طرفین قرارداد خواهد شد، کاهش میزان هزینه‌ها است.

بعد از بستن قرارداد، همه واحدهایی که در شبکه فرانشیز قرار دارند، در برابر هزینه‌های بازاریابی مسئول هستند و همگی موظف به پرداخت بخشی از آنها خواهند بود. همواره این را به یاد داشته باشید، افزایش تعداد شعبه‌های یک کسب کار خود به عنوان یک روش موثر بازاریابی محسوب می شود.

 

در حال حاضر این نوع قراردادها جزو پیچیده‌ترین قراردادهایی هستند که در دنیای تجارت به کار گرفته می‌شوند. در زمان عقد قرارداد فرانچایز باید دقت کنید که مفاد آن دقیقاً مطابق با قانون باشد.

علاوه بر این، شما به عنوان شرکت امتیازدهنده باید اطلاعات نحوه انجام کار و ریسک هایی که ممکن است در مسیر کار پیش بیاید را در اختیار خریدار امتیاز قرار دهید.

از موارد مهم دیگری که باید در این نوع قراردادها درج شود، میزان هزینه‌ها، نحوه استفاده از برند تجاری و چگونگی قطع همکاری است. نحوه بازاریابی و فروش محصولات و ارائه خدمات توسط فرانشیزگیرنده باید طبق اصول بازاریابی فرانشیزدهنده انجام شود.

 این نوع قراردادها به کسب و کارهای کوچک و نوپا کمک می‌کنند تا با استفاده از برند شرکت های مطرح و شناخته شده در همان مراحل ابتدایی کار مشتریان زیادی داشته باشند. هر کدام از طرفین این قرارداد توانایی‌ها، استعدادها و منابع خاص خود را دارند که در کنار یکدیگر می توانند به صورت مشارکتی از منافع فعالیت در بازار و تجارت کردن در بین رقبا بهره‌مند شوند.

 

.از اینکه ما را تا پایان این مقاله همراهی کردید ، سپاسگزاریم